Marathi Choudakhadi | मराठी चौदाखडी | 14 khadi
वाचक मित्रांनो बाराखडीमध्ये बारा स्वर होते आता चौदाखडी मध्ये 2 स्वर वाढले आणि आता बाराखडीची चौदाखडी झाली. Marathi 14 Khadi मध्ये अॅ आणि ऑ हे दोन स्वर वाढल्याने चौदा स्वर झाले त्यामुळेच बाराखडी ही चौदाखडीची झाली आहे.
चौदाखडीत वाढलेले दोन स्वर- अॅ आणि ऑ
चौदाखडीत चा क्रम- अ आ इ ई उ ऊ ए अॅ ऐ ओ ऑ औ अं अः
चौदाखडीत बदल करण्याचे कारण- इंग्रजीमधील बरेच शब्द मराठीत येतात. जसे की मॅट, कॅट, सॅट, बॅट यावर लिहिताना वर अर्धचंद्र द्यावा लागतो. त्यामुळे ‘अ’ व ‘ऑ’ हे नवीन दोन स्वर स्विकारले आहे.
चौदाखडीत किती स्वर आहेत- बाराखडीचे बारा स्वर व नवीन दोन स्वर एकूण चौदा स्वर.
मित्रानो, म्हणूनच आम्ही या ब्लॉग पोस्ट मध्ये मराठी चौदाखडी | Marathi Choudakhadi ची संपूर्ण माहिती व 14 khadi pdf आपणास देत आहोत.
मराठी चौदाखडी स्वर चित्रासह

- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये अ हा स्वर मिळविल्यास व्यंजनाक्षराच्या रूपामध्ये बदल होत नाही.व्यंजनाक्षराचे मूळ रूप हेच अकारयुक्त म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये आ हा स्वर मिळविण्यासाठी ा हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण काना म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये इ हा स्वर मिळविण्यासाठी ि हे चिन्ह वापरले जाते याला ऱ्हस्व इकार किव्हा पहिली वेलांटी म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ई हा स्वर मिळविण्यासाठी ी हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण दीर्घ इकार किव्हा दुसरी वेलांटी म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये उ हा स्वर मिळविण्यासाठी ु हे चिन्ह वापरले जाते याला ऱ्हस्व उकार किव्हा पहिला उकार म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऊ हा स्वर मिळविण्यासाठी ू हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण दीर्घ उकार किव्हा दुसरा उकार म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ए हा स्वर मिळविण्यासाठी े हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण मात्रा किव्हा एक मात्रा म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये अॅ हा स्वर मिळविण्यासाठी ॅ हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण अर्धचंद्र म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऐ हा स्वर मिळविण्यासाठी ै हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण दोन मात्रा म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ओ हा स्वर मिळविण्यासाठी ो हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण काना व एक मात्रा किव्हा ओकार म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऑ हा स्वर मिळविण्यासाठी ॉ हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण काना व अर्धचंद्र म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये औ हा स्वर मिळविण्यासाठी ौ हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण काना व दोन मात्रा किव्हा औकार म्हणतो.
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये अं हा स्वर मिळविण्यासाठी ं हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण अनुस्वार किव्हा टिंब किव्हा शिरोबिंदू म्हणतो..
- मराठीच्या कोणत्याही व्यंजनामध्ये अः हा स्वर मिळविण्यासाठी ः हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण विसर्ग म्हणतो.
marathi barakhadi chart with pictures.
मराठी स्वर व्यंजने चित्रासह

Marathi Choudakhadi | मराठी चौदाखडी
अ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये अ हा स्वर मिळविल्यास व्यंजनाक्षराच्या रूपामध्ये बदल होत नाही.व्यंजनाक्षराचे मूळ रूप हेच अकारयुक्त म्हणतो.
व्यंजनामध्ये अ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+अ=क असा होतो.
क, ख, ग, घ, च… असे वाचन करतात.
क | ख | ग | घ | च |
छ | ज | झ | ट | ठ |
ड | ढ | ण | त | थ |
द | ध | न | प | फ |
ब | भ | म | य | र |
ल | व | श | ष | स |
ह | ळ | क्ष | ज्ञ |
आ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये आ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+आ=का असा होतो.
का, खा, गा, घा, चा… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये आ हा स्वर मिळविण्यासाठी ा हे चिन्ह वापरले जाते याला काना म्हणतात.
याचा उच्चार क ला काना का, ख ला काना खा असा होतो.
का | खा | गा | घा | चा |
छा | जा | झा | टा | ठा |
डा | ढा | णा | ता | था |
दा | धा | ना | पा | फा |
बा | भा | मा | या | रा |
ला | वा | शा | षा | सा |
हा | ळा | क्षा | ज्ञा |
इ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये इ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+इ=कि असा होतो.
कि,खि,गि,घि,चि…असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये इ हा स्वर मिळविण्यासाठी ि हे चिन्ह वापरले जाते याला र्हस्व वेलांटी किव्हा पहिली वेलांटी म्हणतात.
याचा उच्चार क ला पहिली वेलांटी कि, ख ला पहिली वेलांटी खि असा होतो.
कि | खि | गि | घि | चि |
छि | जि | झि | टि | ठि |
डि | ढि | णि | ति | थी |
दि | धि | नि | पि | फि |
बि | भि | मि | यि | रि |
लि | वि | शि | षि | सि |
हि | ळि | क्षि | ज्ञि |
ई चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ई हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ई=कीअसा होतो.
की,खी,गी,घी,ची… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ई हा स्वर मिळविण्यासाठी ी हे चिन्ह वापरले जाते दुसरी वेलांटी म्हणतात.
याचा उच्चार क ला दुसरी वेलांटी की, ख ला दुसरी वेलांटी खी असा होतो.
की | खी | गी | घी | ची |
छी | जी | झी | टी | ठी |
डी | ढी | णी | ती | थी |
दी | धी | नी | पी | फी |
बी | भी | मी | यी | री |
ली | वी | शी | षी | सी |
ही | ळी | क्षी | ज्ञी |
उ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये उ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+उ=कु असा होतो.
कु,खु,गु,घु,चू …असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये उ हा स्वर मिळविण्यासाठी ु हे चिन्ह वापरले जाते याला पहिला उकार म्हणतात.
याचा उच्चार क ला पहिला उकार कु, ख लापहिला उकार खु असा होतो.
कु | खु | गु | घु | चु |
छु | जु | झु | टु | ठु |
डु | ढु | णु | तु | थु |
दु | धु | नु | पु | फु |
बु | भु | मु | यु | रु |
लु | वु | शु | षु | सु |
हु | ळु | क्षु | ज्ञु |
ऊ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऊ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ऊ=कू असा होतो.
कू,खू,गू,घू,चू चा… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ऊ हा स्वर मिळविण्यासाठी ू हे चिन्ह वापरले जाते याला दुसरा उकार म्हणतात.
याचा उच्चार क ला दुसरा उकार कू, ख ला दुसरा उकार खू असा होतो.
कू | खू | गू | घू | चू |
छू | जू | झू | टू | ठू |
डू | ढू | णू | तू | थू |
दू | धू | नू | पू | फू |
बू | भू | मू | यू | रू |
लू | वू | शू | षू | सू |
हू | ळू | क्षू | ज्ञू |
ए चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ए हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ए=के असा होतो.
के,खे,गे,घे,चे… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ए हा स्वर मिळविण्यासाठी ए हा स्वर मिळविण्यासाठी े हे चिन्ह वापरले जाते एक मात्रा म्हणतात.
याचा उच्चार क ला एक मात्रा के, ख ला एक मात्रा खे असा होतो.
के | खे | गे | घे | चे |
छे | जे | झे | टे | ठे |
डे | ढे | णे | ते | थे |
दे | धे | ने | पे | फे |
बे | भे | मे | ये | रे |
ले | वे | शे | षे | से |
हे | ळे | क्षे | ज्ञे |
अॅ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये अॅ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+अॅ=कॅ असा होतो.
कॅ,खॅ,गॅ,घॅ,चॅ… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये अॅ हा स्वर मिळविण्यासाठी ॅ हे चिन्ह वापरले जाते याला दोन मात्रा म्हणतात.
याचा उच्चार क ला अर्धचंद्र कॅ, ख ला अर्धचंद्र खॅ असा होतो.
कॅ | खॅ | गॅ | घॅ | चॅ |
छॅ | जॅ | झॅ | टॅ | ठॅ |
डॅ | ढॅ | णॅ | तॅ | थॅ |
दॅ | धॅ | नॅ | पॅ | फॅ |
बॅ | भॅ | मॅ | यॅ | रॅ |
लॅ | वॅ | शॅ | षॅ | सॅ |
हॅ | ळॅ | क्षॅ | ज्ञॅ |
ऐ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऐ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ऐ=कै असा होतो.
कै,खै,गै,घै,चै… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ऐ हा स्वर मिळविण्यासाठी ै हे चिन्ह वापरले जाते याला दोन मात्रा म्हणतात.
याचा उच्चार क ला दोन मात्रा कै, ख ला दोन मात्रा खै असा होतो.
कै | खै | गै | घै | चै |
छै | जै | झै | टै | ठै |
डै | ढै | णै | तै | थै |
दै | धै | नै | पै | फै |
बै | भै | मै | यै | रै |
लै | वै | शै | षै | सै |
है | ळै | क्षै | ज्ञै |
ओ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ओ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ओ=को असा होतो.
को,खो,गो,घो,चो… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ओ हा स्वर मिळविण्यासाठी ो हे चिन्ह वापरले जाते याला ओकार म्हणतात.
याचा उच्चार क ला ओकार को, ख ला ओकार खो असा होतो.
को | खो | गो | घो | चो |
छो | जो | झो | टो | ठो |
डो | ढो | णो | तो | थो |
दो | धो | नो | पो | फो |
बो | भो | मो | यो | रो |
लो | वो | शो | षो | सो |
हो | ळो | क्षो | ज्ञो |
ऑ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये ऑ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+ऑ=कॉ असा होतो.
कॉ,खॉ,गॉ,घॉ,चॉ… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये ऑ हा स्वर मिळविण्यासाठी ॉ हे चिन्ह वापरले जाते याला काना व अर्धचंद्र म्हणतात.
याचा उच्चार क ला काना व अर्धचंद्र कॉ, ख ला काना व अर्धचंद्र खॉ असा होतो.
कॉ | खॉ | गॉ | घॉ | चॉ |
छॉ | जॉ | झॉ | टॉ | ठॉ |
डॉ | ढॉ | णॉ | तॉ | थॉ |
दॉ | धॉ | नॉ | पॉ | फॉ |
बॉ | भॉ | मॉ | यॉ | रॉ |
लॉ | वॉ | शॉ | षॉ | सॉ |
हॉ | ळॉ | क्षॉ | ज्ञॉ |
औ चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये औ हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+औ=कौ असा होतो.
कौ,खौ,गौ,घौ,चौ… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये औ हा स्वर मिळविण्यासाठी ौ हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण औकार म्हणतात.
याचा उच्चार क ला औकार कौ, ख ला औकार खौ असा होतो.
कौ | खौ | गौ | घौ | चौ |
छौ | जौ | झौ | टौ | ठौ |
डौ | ढौ | णौ | तौ | थौ |
दौ | धौ | नौ | पौ | फौ |
बौ | भौ | मौ | यौ | रौ |
लौ | वौ | शौ | षौ | सौ |
हौ | ळौ | क्षौ | ज्ञौ |
अं चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये अं हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+अं=कं असा होतो.
कं,खं,ग,घं,चं… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये अं हा स्वर मिळविण्यासाठी ं हे चिन्ह वापरले जाते याला आपण अनुस्वार म्हणतात.
याचा उच्चार क ला अनुस्वार कं, ख ला अनुस्वार खं असा होतो.
कं | खं | गं | घं | चं |
छं | जं | झं | टं | ठं |
डं | ढं | णं | तं | थं |
दं | धं | नं | पं | फं |
बं | भं | मं | यं | रं |
लं | वं | शं | षं | सं |
हं | ळं | क्षं | ज्ञं |
अः चा उच्चार चौदाखडी चार्ट |
कोणत्याही व्यंजनामध्ये अः हा स्वर मिळविण्यास याचा उच्चार क्+अः=क: असा होतो.
का, खा, गा, घा, चा… असे वाचन करतात.
व्यंजनामध्ये अ: हा स्वर मिळविण्यासाठी ः हे चिन्ह वापरले जाते याला विसर्ग म्हणतात.
याचा उच्चार क ला विसर्ग क:, ख ला विसर्ग ख: असा होतो.
कः | खः | गः | घः | चः |
छः | जः | झः | टः | ठः |
डः | ढः | णः | तः | थः |
दः | धः | नः | पः | फः |
बः | भः | मः | यः | रः |
लः | वः | शः | षः | सः |
हः | ळः | क्षः | ज्ञः |
Download Marathi Choudakhadi Chart PDF
Marathi Choudakhadi | मराठी चौदाखडी | वाचन पुस्तिका PDF
Name | मराठी चौदाखडी वाचन चार्ट |
File Format | |
File Size | 707KB |
Required Software | Any PDF Readers |
मराठी चौदाखडी शिकण्यासाठी व्हिडिओ
FAQ | मराठी चौदाखडी | 14 khadi marathi
Q. प्रश्न – मराठी चौदाखडी (14 खडी) म्हणजे काय? | Marathi Choudakhadi mhanje kay?
A. उत्तर – मराठी चौदाखडी (14 खडी) म्हणजे एका वर्णाला 14 वेगवेगळी चिन्हे किव्हा खुणा जोडून जो वर्ण (उच्चार) तयार होतो त्याला चौदाखडी (14 khadi) असे म्हणतो. मराठी वर्णमालेत अ पासून ते अः पर्यंतच्या 14 वर्णांना स्वर म्हटले जाते. सोबतच क पासून ते ळ पर्यंतच्या 34 वर्णांना व्यंजने म्हंटले जाते. म्हणजेच या व्यंजनाला क ते ळ ला वेगवेळी 14 चिन्हे जोडली की जे उच्चार तयार होतात त्यास मराठी चौदाखडी 14 khadi marathi असे म्हटले जाते
Q. प्रश्न – मराठी चौदाखडीमध्ये स्वर किती? | Marathi choudakhadi madhye swar kiti?
A. उत्तर – चौदा (14)
Q. प्रश्न – मराठी वर्णमालेत व्यंजने किती? Marathi varnmalet vyanjane kiti?
A. उत्तर – चौतीस (34)
Q. प्रश्न – मराठी वर्णमालेतील एकूण वर्ण किती आहेत? | Marathi varnmaletil ekun varn kiti ahet?
Q. प्रश्न – मराठी वर्णमालेत एकूण किती अक्षरे आहेत? | Marathi varnmalet ekun kiti akshare ahet?
A. उत्तर – चौदाखडीचे चौदा स्वर (14) + चौतीस व्यंजने (34) = अठ्ठेचाळीस (48) वर्ण /अक्षरे